Wojna toczona w latach 1521-1526 pomiędzy Francją a Cesarstwem była pasmem klęsk ponoszonych przez Francuzów, między innymi pod Bioccią – 1522, Romagnano (Sesia) – 1524, oraz pod Pawią – 1525, po której do hiszpańskiej niewoli trawił król Francji Franciszek I. W roku 1523 miała miejsce kolejna inwazja Francuzów na Włochy. Pod dowództwem Guillauma Gouffier’a, Lorda Bonnivet przekroczyła Alpy 18 000 armia francuska. Po początkowych sukcesach ugrzęzła jednak oblegając Mediolan. W tym czasie Hiszpanie otrzymali posiłki w sile 15 000 landsknechtów, pod dowództwem pretendenta do tronu Francji Karola III de Burbon i role na polu walki się odwróciły. Francuzi wycofali się spod Mediolanu, jednak pod Novarą ich główna droga odwrotu została odcięta przez wojska włoskie sprzymierzone z Hiszpanami. W dniu 28 kwietnia okrążony Bonnivet wyrusza z Novary i wieczorem, wyprzedzając przeciwnika, dociera pod Romagnano nad rzeką Sesia. Hiszpanie zatrzymują się w Ghemme, 5 km od Romagnano. W nocy Francuzi zbudowali most i do rana 29 kwietnia przeprawili swoją artylerię pod osłoną lekkiej piechoty. Po południu 200 lansjerów z wojsk cesarskich pod wodzą Pawła Luzasco, znalazło bród na rzece i po przeprawie zdobyło francuską artylerię. Bonnivet, próbując odzyskać działa, wysyłał 400 Szwajcarów oraz piechotę na pomoc. Cesarscy zostali jednak wsparci siłami markiza Pescary, który na zadach swojej jazdy oraz pieszo przyciągnął ze sobą ok. 3 000 arkebuzerów. Francuzi zostali zmuszeni do odwrotu. Rankiem 30 kwietnia wojska cesarskie wznowiły pościg, atakując siły francuskie z dwóch stron. Część Szwajcarów postanowiła walczyć, lecz część szwajcarskich arkebuzerów przeszła na stronę hiszpańską. Dowodzący tylną strażą Bayard zginął podczas ataku francuskiej jazdy. Zdemoralizowanej armii francuskiej udało się uciec z dużymi stratami, tracąc część artylerii, w górę przez miasto Ivrea, a stamtąd z powrotem do domu przez przełęcz d'Aosta.
Francuzi
Dowódcy: Seigneur de Bonnivet, ranny w walce, dowództwo po nim przejął hrabia Saint-Paul i rycerz Bayard, który poległ od kuli arkebuzu podczas obrony przeprawy.
Armia:
1 800 jazdy, głównie lansjerzy
16 000 piechoty, w tym piechota szwajcarska w nieokreślonej ilości, ponieważ część odeszła ze służby przed bitwą (brak żołdu), a część zmieniła stronę w czasie walki (arkebuzerzy szwajcarscy)
Hiszpanie
Dowódcy: Karol III Burbon, wicekról Neapolu Carlo di Lannoy oraz Fernando d'Avalos, markiz Pescary dowodzący lekką kawalerią.
Armia:
800 lansjerów włoskich i hiszpańskich
800 lekkiej jazdy
13 000-14 000 piechoty, głównie landsknechtów oraz piechoty włoskiej (w tym Bande Nere)
Stroną francuską grali Pablo i Rafał Kondratowicz, zaś stroną hiszpańską Cisza, Radek Rybak, Paweł Zatryb i w końcówce Raleen.
Większość sił rozstawiona była po prawej stronie rzeki Sesja, wzdłuż drogi do Novary
Po lewej stronie rzeki Sesja znajdowała się francuska artyleria oraz lekka piechota, które nocą zostały przetransportowane na drugi brzeg po wybudowanym moście
Siły cesarskie były w początkowej fazie większe o około 20% i w większości składały się z piechoty, głównie niemieckie piki i hiszpańskie arkebuzy. Część jazdy znalazła w nocy bród, po którym przeprawiła się na lewą stronę rzeki
Siły francuskie w głównej mierze oparte były na żandarmach i lżejszych lansjerach. Piechotę stanowiła głównie średnia piechota strzelecka i trochę pikinierów francuskich i szwajcarskich. Część Szwajcarów nie dotarła na czas na pole bitwy, a ich moment wejścia stanowił element losowy rozgrywki. Na początku każdej swojej tury Francuzi rzucali 2K6. Wynik 11 lub 12 oznaczał wejście Szwajcarów na pole bitwy
Zadaniem Francuzów było dotrwanie armii francuskiej do końca rozgrywki oraz utrzymanie drogi na północ za Romagnano w celu dalszej ucieczki. Koniec bitwy został ustalony na godzinę 14, a następnie przedłużono go do 16 za zgodą obu stron
Na Romagnano ruszyły dwa bloki landsknechtów, wspomagane przez arkebuzerów
Francuska jazda szybko przedarła się na lewą stronę rzeki
Straż przednią jazdy francuskiej stanowili stradioci i lżejsi lansjerzy ordonansowi
Strona cesarska miała rozbić siły francuskie oraz nie dopuścić do ich odwrotu drogą na północ, w stronę Alp. Brodem powoli zaczęły przeprawiać się pierwsze oddziały cesarskiej jazdy
Francuzi dalej kontynuują odwrót częścią jazdy
Hiszpańskie siły na lewej stronie wciąż były zbyt słabe, żeby zaatakować francuską jazdę
Francuzi osłonięci z prawej flanki czekali na ruch przeciwnika gotowi do szarży
Jinets (lekka jazda hiszpańska) na brodzie podczas przeprawy
Landsknechci parli naprzód, aby zatrzymać siły francuskie w walce
Włoska jazda wsparła siły cesarskie po lewej stronie rzeki
Hiszpańskie arkebuzy osłaniają czoło kolumny pikinierów
Francuscy pikinierzy jeszcze na pozycji, ale zaraz ruszą na drugą stronę rzeki
Żandarmi mają wesprzeć jazdę po drugiej stronie rzeki
Walka strzelców i pierwsze straty Francuzów
Landsknechci kołują do ataku
Szarża francuskiej jazdy nie powiodła się: oddział został rozbity i rozproszony
Z drugiej strony rzeki działania cesarskiej jazdy zaczęła wspierać lekka artyleria
Żandarmi rozbili włoskich men-at-arms, a lansjerzy pogonili hiszpańskich caledas
Gra zbliża się do końca. Na pole docierają główne siły szwajcarskiej piechoty z dowódcą, by wspomóc siły francuskie
Landsknechci rozbili strzelecką piechotę francuską, a następnie wpadli na żandarmów, którzy również zostali rozbici
Po prawej stronie rzeki pozostał jedynie samotnie walczący oddział Szwajcarów
Niektórzy landsknechci już świętują zwycięstwo
Koniec bitwy. Francuzi mocno pobici z armią na skraju załamania dotrwali do ostatniej tury i utrzymali również drogę odwrotu. Hiszpanie wygrali bitwę, jednak nie udało im się odciąć drogi ucieczki armii francuskiej
Autor: Pablo
Zdjęcia: Pablo
Opublikowano 12.05.2012 r.
« poprzednia | następna » |
---|
Poprawiony: sobota, 12 maja 2012 15:03