Bitwa pod Campaldino (1289) to jedno z wielu starć w średniowiecznych Włoszech między zwolennikami Cesarstwa (Gibellinami) i Papiestwa (Gwelfami). Często więzy z Cesarstwem i Papiestwem były jedynie umowne. Sprzeczne interesy feudałów sprawiały, że dołączali do jednego bądź drugiego obozu, w zależności od tego, po której stronie opowiedzieli się ich adwersarze. Historycznie bitwa rozpoczęła się szarżą awangardy Gibellinów, za którą podążył kolejny rzut. Ich jazda wdarła się w szeregi przeciwników, ale nie osiągnęła decydującego sukcesu. Ostrzeliwali ją od boku kusznicy i łucznicy. Szalę zwycięstwa na stronę Gwelfów przechyliło wejście do akcji batalii Corso Donati, dowodzącego odwodowymi oddziałami z Pistoi i Lucci. Obszedł on lewe skrzydło Gibellinów i pojawił się na ich tyłach, wskutek czego ich jazda została niemal okrążona. Nie pomogła Gibellinom batalia Guido Novello, która zamiast podjąć walkę z oddziałami Donati, podała tyły. Bitwa zakończyła się klęską Gibellinów, których wielu poległo na placu boju. Specyfika starcia została oddana przez zasady specjalne scenariusza. Dotyczą one obowiązkowej szarży jazdy Gibellinów na pozycje Gwelfów na początku bitwy i aktywacji batalii Donati i Novello. Batalia Donati po uaktywnieniu się może uzyskać jednorazowo dowolnie długi ciąg aktywacji (dzięki mechanizmowi Continuum), który nie może być przechwytywany. Z kolei wejście do akcji batalii Novello zależy od rzutu kostką, przy czym szanse na to nie są wielkie, zwłaszcza wraz z postępami bitwy i wzrostem strat Gibellinów. Warto wspomnieć o zasadach dotyczących pogody. Mogą one doprowadzić do tego, że bitwa zakończy się wcześniej, ale prawdopodobieństwo tego jest jeszcze mniejsze niż uaktywnienia się batalii Novello. Scenariusz jest niezbalansowany na korzyść Gwelfów.

Gwelfowie – Raleen, Gibellini – Maciej

 

Pozycje obu armii przed bitwą. Po lewej armia Gibellinów, składająca się z trzech batalii (Montefeltro, Pazzo, Guglielmino) i znajdującej się z tyłu za prawym skrzydłem rezerwowej batalii Novello. Po prawej armia Gwelfów również składa się z trzech batalii (Vieri, Durfort, Mangiatori) oraz dwóch kompanii kuszników i łuczników na skrzydłach, a także dwóch rezerwowych batalii (Donati i Maghinardo).

 

Bitwę rozpoczęła szarża batalii Montefeltro. Niestety dla Gibellinów, ich prawoskrzydłowy oddział jazdy, szarżujący wraz z dowódcą, został skutecznie ostrzelany przez kuszników i mimo ciężkiego opancerzenia zdezorganizowany. Ich atak zakończył się niepowodzeniem. Środkowa jednostka, na czele której znajdują się palladyni, jako jedyna wbiła się w szyk Gwelfów, ale i ona uległa dezorganizacji. Starcie trzeciej szarżującej jednostki pozostało nierozstrzygnięte, jednostki obu stron zostały zdezorganizowane i straciły po 1 punkcie spójności.

 

Jako druga szarżuje batalia Pazzo. Celem większości ataków są strzelcy. Tu i ówdzie zabłąkane strzały okazały się celne. W centrum jeden z oddziałów jazdy Pazzo szarżuje na jednostkę batalii Vieri. Kusznicy już wystrzelili, ostrzał mogą prowadzić tylko łucznicy (zasady oddają zróżnicowanie szybkostrzelności kusz i łuków).

 

Jazda Gibellinów odrzuciła do tyłu batalię Vieri. Kusznicy z Compagnia Rosa (Czerwona Kompania) na lewym skrzydle Gwelfów odparli atak, choć gonią resztami sił. Na drugim skrzydle jazda Pazzo zniszczyła kuszników z Compagnia Bianca (Biała Kompania) i wyszła na flankę łuczników. Jazda Pazzo odniosła więcej sukcesów niż batalia Montefeltro, ale miała przygotowany grunt i łatwiej było jej uderzać.

 

Gwelfowie kontratakowali batalią Vieri (tylko niektóre jednostki, mimo dezorganizacji). Wkrótce potem Gibellini przejmują inicjatywę i atakują batalią Pazzo. Na prawym skrzydle dążą do zniszczenia osłabionych już wcześniej kuszników z Compagnia Rosa. Na lewym atakują z flanki łuczników z Compagnia Bianca. W międzyczasie Gibellini wycofali batalię Montefeltro, by ją zreorganizować, i podciągają piechotę.

 

Ataki na niedobitki stojących w pierwszej linii kuszników i łuczników Gwelfów nie przyniosły Gibellinom spodziewanych łatwych sukcesów. Szczególnym męstwem wykazali się kusznicy z Compagnia Rosa, którzy resztkami sił zdołali utrzymać pozycję.

 

Inicjatywę przejmują Gwelfowie, ale ciężko im manewrować, bo jazda Vieri stoi na większej części frontu związana walką i w większości nie ma jej jak wycofać. Jedna z jednostek oderwała się jednak od przeciwnika. Na prawym skrzydle Gwelfów do akcji wchodzi jazda Durforta. Przegrupowała się też piechota Gwelfów, tworząc lukę w środku szyku, co później pozwoli uruchomić batalię Maghinardiego.

 

Oddziały Durforta wchodzą do walki, odrzucając w dwóch miejscach jazdę Pazzo. Na prawym skrzydle Gwelfów szarżuje jednostka ze sztandarem i dowódcą. Ściera się ona z oddziałem dowodzonym przez samego Pazzo. Ten ostatni omal nie został zabity, skończyło się na zranieniu i utracie aktywacji, co jest dla Gwelfów bardzo korzystne.

 

Rozbicie przez Gibellinów jednego z oddziałów jazdy z batalii Vieri pozwala Gwelfom wprowadzić do boju rezerwową batalię Donati, która manewruje ku prawemu skrzydłu Gibellinów zawczasu obsadzonemu przez piechotę. Seria aktywacji batalii Donati nie trwa długo i wkrótce inicjatywa przechodzi w ręce Gibellinów. W tym momencie muszą oni podjąć próbę aktywowania swojej odwodowej batalii Novello. Niestety ta, zamiast uderzyć na batalię Donati, ucieka z pola bitwy. Wskutek tych wydarzeń morale armii Gibelliów zaczyna spadać.

 

Sytuacja Gibellinów powoli staje się trudna. By przechylić szale zwycięstwa na swoją stronę rzucili do szarży zreorganizowaną jazdę Montefeltro, swój najcięższy argument w tej bitwie. Jeden z oddziałów, osłabiony, nadal pozostaje z tyłu. Największy sukces odniosła jednostka, na czele której szarżowali palladyni. Rosnące straty po stronie Gwelfów sprawiają, że przychodzi czas by uruchomić stojącą do tej pory w rezerwie batalię Maghinardo.

 

Batalia Montefeltro kontynuuje natarcie. Jej głównym celem jest sztandar Gwelfów. Jeśli uda się go zdobyć, może to doprowadzić do chaosu w armii Gwelfów i dać Gibellinom zwycięstwo.

 

Gwelfowie wytrzymali. Jednostka dzierżąca sztandar, jako że poniosła wcześniej spore straty, została wycofana do drugiej linii. Do ataku wchodzą dwa inne oddziały z batalii Durforta. Jeden z oddziałów jazdy przeszedł przez szeregi kuszników i zaatakował stojącą z tyłu, osłabioną i zdezorganizowaną jednostkę z batalii Pazzo. Tymczasem morale Gibellinów po tym jak pole bitwy opuściła batalia Novello i wraz z kolejnymi stratami coraz bardziej podupada.

 

Walki na głównej linii bojowej trwają, a tymczasem jazda z batalii Donati zaczyna wychodzić na tyły Gibellinów. Do zagrożenia ich jeździe jeszcze daleko, drogę zagradza bowiem ich piechota, którą trzeba w pierwszej kolejności zaatakować. Tymczasem piechota Gwelfów również włączyła się do walki. Jedna z jednostek, stojąca opodal rzeki, zaatakowała od boku jazdę z batalii Montefeltro, dezorganizując ją i zadając jej straty. Podobna sztuka udała się piechocie Gibellinów w stosunku do jednostki jazdy z batalii Durforta.

 

Dalsza wymiana ciosów, Gwelfowie mają jednak większe rezerwy. Gibellini tracą coraz więcej sił. Ostatecznie w wyniku upadku morale armia Gibellinów nie wytrzymuje trudów walki i opuszcza pole bitwy.

 

Bitwa zakończyła się zwycięstwem Gwelfów. Gibellinom w niektórych momentach nie sprzyjało szczęście (wyjątkowo nieszczęśliwe okazały się zwłaszcza walki z piechotą). Decydujące znaczenie, jak to nieraz bywa w tym scenariuszu, miało wprowadzenie do walki batalii Donati. Straty Gibellinów na tym etapie były zbyt duże, by udało się wprowadzić batalię Novello. Batalia Donati uaktywniła się jednak dość późno. Gibellini przeprowadzili podczas całej bitwy kilka udanych natarć, ale zabrakło decydującego przełamania. Być może najwięcej szans mieliby, gdyby udało im się zdobyć sztandar Gwelfów, ale ci w porę dostrzegli zagrożenie. Dość dużą rolę, jak na swoje skromne możliwości, odegrała piechota. Nie tylko raz czy dwa razy z powodzeniem ostrzelała jazdę, ale potrafiła przeprowadzić ataki na nią i zadać straty. Gibellinom udało się też dzięki piechocie dość zręcznie ograniczyć manewry batalii Donati.

Dyskusja o grze na FORUM STRATEGIE

Autor: Raleen
Zdjęcia: Raleen

Opublikowano 20.11.2020 r.

« poprzednia		następna »

Poprawiony: piątek, 20 listopada 2020 22:05