[Musket&Pike] Breitenfeld 1631 – Czmielon vs Raleen, 04.08.2013

  • Drukuj

Bitwa pod Breitenfeld (17.IX.1631) ponownie zagościła na naszym stole. To już nasza druga rozgrywka z Czmielonem w ten scenariusz. Tym razem zamieniliśmy się stronami. Mi przypadli Szwedzi i Sasi, zaś Czmielonowi armia cesarska. Doświadczenia z pierwszego starcia okazały się nie bez znaczenia, zwłaszcza w odniesieniu do manewrów skrzydeł. Osobiście ciekawiły mnie najbardziej możliwości armii saskiej, niby historycznie skazanej na klęskę, choć jak pokazała poprzednia rozgrywka, nie do końca jest to prawdą.

Szwedzi Raleen, Cesarscy Czmielon.

Bitwa rozpoczyna się na lewym skrzydle armii szwedzko-saskiej. Z naprzeciwka nadciąga już cesarska konnica, niestety nie udaje jej się uzyskać kontynuacji i Sasi będą mieli trochę czasu na przegrupowanie sił

Niemal równolegle rozpoczyna się atak kawalerii Gustawa Adolfa na przeciwległym skrzydle. Banérowi udaje się uzyskać kontynuację i wkrótce dochodzi do starcia z jazdą Pappenheima

Kawaleria szwedzka ma przewagę ilościową, jednak walki nie do końca poszły po myśli dowództwa szwedzkiego, mimo korzystnych stosunków sił

W wyniku wymiany ciosów większość jazdy obu stron jest zdezorganizowana. Obie strony straciły kilka jednostek, a wkrótce nastąpią kolejne straty

Tymczasem w centrum panuje jeszcze spokój. Armia cesarska postanawia podsunąć się do przodu, wraz z artylerią. Nieznacznie do przodu wysuwają się także, póki co samą piechotą i kawalerią, Szwedzi

Gdy już zanosiło się na to, że zaraz dojdzie do zwarcia na lewym skrzydle, Cesarscy wstrzymali konie. Sasi w międzyczasie przegrupowują kawalerię stojącą na prawo od własnej piechoty. Podczas owych manewrów na polu bitwy zaczął wiać silny wiatr, podnosząc tumany kurzu, które przesłoniły widoczność między liniami wrogich armii

W centrum Szwedzi znowu nieznacznie podeszli, podciągając artylerię i wysuwając piechotę w stronę swojego prawego skrzydła. Cesarscy formują solidną linię. Na lewo od centrum ruszyła druga grupa szwedzkiej kawalerii, pod Hornem, będąca łącznikiem między armią szwedzką a Sasami

Na prawym skrzydle obustronna ciężka rąbanina kawalerii doprowadziła do tego, że na placu boju pozostało ledwo 5 jednostek kawalerii szwedzkiej i 2 cesarskiej. Do tego poległ Pappenheim, wódz cesarskiego lewego skrzydła. Szwedów wspierają jeszcze odkomenderowani muszkieterowie, ale nie odgrywają oni chwilowo większej roli. Widząc ciężkie straty własnej kawalerii, na miejsce przybył Gustaw Adolf, by pomóc uporządkować szeregi. Obie strony są chwilowo całkowicie wyczerpane i mają wszystkie jednostki zdezorganizowane

Za sprawą obecności króla Szwedom udaje się szybciej pozbierać, dzięki czemu mogą się zabrać za niedobitki ze skrzydła Pappenheima

Tymczasem zaczyna się dziać na lewym skrzydle. Cesarska kawaleria, ostrzeliwana przez saskie armaty, które w międzyczasie obróciły swoje lufy w jej stronę, rusza do szarży na nie, postanawiając je zdobyć. Jednocześnie na lewo rozpoczyna się walka jazdy, niemal na całej linii

Cesarscy postanowili rzucić na artylerię swoje najlepsze jednostki kirasjerów. Udaje im się ją zdobyć, następnie szarżują frontalnie na brygadę saskiej piechoty. Ta łatwo pęka i zostaje zmuszona do cofnięcia się. Cesarska kawaleria wdziera się w powstałą lukę, zagrażając dwóm sąsiednim brygadom. Jednak na lewo Cesarskim nie idzie już tak dobrze. Saska kawaleria, wzmocniona tutaj przez jednostki przerzucone z prawego skrzydła Sasów, odnosi wiele sukcesów w indywidualnych walkach. Ponieważ część jednostek cesarskich, i to tych najlepszych, została rzucona na piechotę, Sasi mają na tym odcinku przewagę liczebną

Na prawym skrzydle, po zniszczeniu dwóch ostatnich jednostek kawalerii Pappenheima, bardzo nieliczna już jazda szwedzka zaczyna wychodzić na tyły stojącej dalej piechoty, zmuszając dwie brygady cesarskie do sformowania jeży. Jedną z brygad (skrzydłową) biorą na cel odkomenderowani muszkieterowie. W tym czasie centrum szwedzkie stoi w miejscu, gdzie dostaje się pod wyjątkowo celny ogień cesarskiej artylerii. Jego ofiarą pada w niedługim czasie Gustaw Adolf. Ogólnie rzecz biorąc wodzowie naczelni nie mieli szczęścia w tej bitwie, bo niewiele wcześniej na przeciwległym skrzydle poległ cesarski głównodowodzący – Tilly

Na skrajnym lewym skrzydle saskiej kawalerii udaje się odnieść zwycięstwo nad jazdą cesarską, jednak bliżej centrum elitarni kirasjerzy, którzy przebili się wcześniej przez szyk saskiej piechoty, nacierają dalej. Udaje im się całkowicie zniszczyć atakiem z flanki kolejną saską brygadę. Na tym jednak ich sukcesy się kończą. W międzyczasie ponieśli spore straty od ognia muszkietowego. Do tego od strony centrum nadciąga zgrupowanie jazdy szwedzkiej pod wodzą Horna. Pojedyncza cesarska brygada, która szła na pomoc kirasjerom, została związana przez saską kawalerię, która wychodząc na jej tyły zmusiła ją do sformowania jeża. Następnie podeszła do niej od frontu saska piechota, która rozstrzeliwuje ją ogniem muszkietów

Sytuacja kirasjerów cesarskich, którzy przebili się przez szyk saskiej piechoty, staje się coraz trudniejsza. Jedna jednostka została już w całości wystrzelana...

Cesarscy wysuwają do przodu prawą część swojego centrum. Z kolei armia szwedzka zagina lewą flankę swojego, osłaniając się kawalerią i wstrzymując dalszy ruch do przodu. Na lewe skrzydło cesarskie zostaje rzucona część kawalerii z centrum, by zatrzymać zagrażającego z tej strony Banéra, co udaje się, w dodatku Szwedzi tracą jedną jednostkę kawalerii, tak że zostaną im już tutaj tylko trzy oddziały konnicy

Sytuacja na prawym skrzydle. Ostatecznie obie strony powstrzymały się przed dalszymi szarżami, postanawiając więcej nie ryzykować i ograniczając się do uporządkowania szyków. Tak już zostało do końca bitwy

Na lewym skrzydle saska kawaleria, wspólnie z piechotą, rozbija kolejne, pozostałe jeszcze jednostki cesarskiej kawalerii, mając przy tym wyraźną przewagę liczebną. Elitarni cesarscy kirasjerzy umykają, ale ostatecznie nie uda im się ujść zbyt daleko. Po uporządkowaniu szyków armia saska rusza na prawo, kierując się na flankę cesarskiego centrum

Sasi wychodzą na tyły cesarskiego centrum. Jednej z jednostek saskiej kawalerii udaje się dopaść przegrupowującą się artylerię wroga. Po stronie cesarskiej walczą tutaj już tylko trzy jednostki kawalerii. Skrajna, prawoskrzydłowa brygada piechoty zostaje zmuszona do sformowania jeża, wskutek wyjścia na jej tyły saskiej kawalerii. Armia cesarska nie ma już żadnej dalszej jazdy w odwodzie, nie ma więc czym przeciwstawić się kilkunastu jednostkom jazdy saskiej i szwedzkiej, wychodzącym na jej tyły. A za tą jazdą posuwa się saska piechota... Co by się działo dalej, nietrudno się domyślić. Nic więc dziwnego, że w tym momencie dowodzący armią cesarską postanowił poddać rozgrywkę

Nawiązując do naszej poprzedniej rozgrywki, ta śmiało mogłaby mieć podtytuł „Zemsta Sasów”. Zupełnie przeciwnie niż miało to miejsce w historii, armia saska odniosła decydujące zwycięstwo nad atakującą ją jazdą cesarską i okazała się tym skrzydłem, którego działania przesądziły o ogólnym sukcesie. Prawe skrzydło pod wodzą Banéra, mimo że miało wyraźną przewagę ilościową nad przeciwnikiem, a także nie odstawało jakościowo, nie odegrało nawet w przybliżeniu porównywalnej roli. Na skrzydle tym doszło do obustronnego wykrwawienia się konnicy i pod koniec w pewnym momencie nawet szwedzkie dowództwo zastanawiało się nad możliwością ataku jazdy cesarskiej stojącej w centrum i jej wyjścia na tyły własnego centrum, po spodziewanej klęsce Banéra. A więc znowu, jak na ironię, zupełnie inaczej niż wyglądało to historycznie. Nie doszło do starcia w centrum. W dalszej części rozgrywki wydaje się, że to właśnie tutaj Cesarscy mieli największe szanse odwrócić losy bitwy, tak jak stało się to w poprzedniej rozgrywce. Mimo to zarówno cesarska, jak i szwedzka artyleria tym razem sobie postrzelały i odegrały pewną rolę w powstrzymywaniu natarcia przeciwnika. Reasumując, zupełnie inna rozgrywka niż poprzednio, aczkolwiek przewaga liczebna armii szwedzko-saskiej i przewaga w dowodzeniu dawały się teraz odczuć równie dobrze, gdy przyszło mi zasiąść po drugiej stronie stołu.

Autor: Raleen
Zdjęcia: Raleen

Opublikowano 14.08.2013 r.

Poprawiony: środa, 14 sierpnia 2013 21:13