Doktryny militarne XX wieku

  • Drukuj

Informacje o książce
Autor: Jacek Solarz
Wydawca: Avalon
Rok wydania: 2009
Stron: 527
Wymiary: 23,5 x 15,5 x 2,8 cm
Oprawa: miękka
ISBN: 978-83-60448-78-6

Recenzja
1. Przełom XIX i XX wieku, tworzenie nowoczesnej doktryny wojennej na przykładzie Japonii przełomu wieków XIX i XX.

2. Ewolucja doktryn od pozycyjnej do manewrowej.

3. 20-lecie międzywojenne: wojna powietrzna, wojna pancerna, doktryna pionowego uderzenia, wojny morskiej, próba generalna – Hiszpania.

4. II wojna światowa: Blitzkrieg Polska i Francja, teoria Douchet’a – Bitwa o Anglię, koniec Blitzkriegu, wojna na morzu.

5. Zimna wojna: doktryny UW i NATO, ewolucja doktryny wojennej Izraela, doktryna wojny partyzanckiej, tarcza antyrakietowa, terroryzm, siły pokojowe, przełom XX i XXI wieku.

Tak w skrócie wygląda przegląd doktryn, wewnątrz zaś szczegółowa analiza każdej z nich. W oparciu o wcześniejszą doktrynę, potem przyczyny zmian, ewolucję i jej błędy, efekt finalny. Jako wcześniejszą doktrynę dostajemy opis tego co stosowano przed, a także przyczyn, dla których wcześniejsze rozwiązania okazały się niewystarczające. Zmiana np. konfiguracji politycznej, powiązań handlowych, postęp techniczny wymagający nowych źródeł energii, surowców itd., co udowadnia, że wojsko i armia nie funkcjonują w oderwaniu od społeczeństwa, narodu, państwa, są raczej jedną z form jego „aktywności”. Czasem przyczyną zmian było pojawienie się nowych broni, zresztą co ciekawe z książki jasno wynika, że czasem broń była pierwsza, np. najpierw czołg, a dopiero potem Blitzkrieg, a czasem doktryna, najpierw wojna powietrzna wg Douchet’a, a dopiero potem bombowiec strategiczny. Z reguły jednak to zmiany w sytuacji geopolitycznej prowadziły do wytworzenia nowych doktryn, bądź ewolucji starych.

Aczkolwiek autor mocniej skupia się na aspekcie techniki wojskowej i pola bitwy niż na kształtowaniu doktryn, dostajemy więc sporo technicznych i taktycznych „smaczków”, skutecznie ubarwiających lekturę, niemało planów strategicznych poszczególnych państw i samych działań wojennych, koniec końców doktryna to teoria, a przecież warto zobaczyć jak ją chcieli realizować i realizowali w praktyce, czyli praktyczne zderzenie dwóch różnych doktryn, np. Francja 1940, to wcale nie traktuje po macoszemu sytuacji politycznej, społecznej czy gospodarczej jako czynnika ewolucyjnego.

Warto zaznaczyć, że autor podaje też przykłady na błędy w założeniach, czy elementach składowych poszczególnych doktryn, czasami to nawet trochę jakby czytać o dinozaurach i dlaczego im nie wyszło. W gruncie rzeczy autor z równą łatwością przedstawia nam pole widzenia w skali globu czy kontynentu, jak i z okopu. Z czystym sumieniem można zaproponować książkę każdemu. Czytelnik o zacięciu politycznym znajdzie dla siebie sporo wątków z pogranicza wojny, dyplomacji, gospodarki i polityki, jak ktoś lubi technikę wojskową, to jej ewolucję i sporo ciekawostek np. jak dwutorowo rozwiązano problem strzelania przez śmigło podczas I wojny światowej lub projekt „Młot Thora”. Historyk o zacięciu militarnym dostanie dobre opracowanie wszystkich ważniejszych konfliktów XX w., może jedynie ciut będą zawiedzeni fani pola bitwy – ten temat występuje niestety tylko w formie przykładów na realne wykorzystanie doktryn, ale też został interesująco, choć skrótowo podany, z drugiej strony jednak nie to jest motywem przewodnim książki.

Autor: Bartosz Sowa

Opublikowano 12.10.2010 r.

Poprawiony: środa, 29 grudnia 2010 20:14