Informacje o książce
Pełny tytuł: Szaleństwo Stalina. Pierwsze 10 dni wojny na froncie wschodnim
Autor: Constantine Pleshakov
Tłumaczenie: Maciej Antosiewicz
Wydawca: Magnum
Rok wydania: 2005
Stron: 295
Wymiary: 23,5 x 16,6 x 2,5 cm
Oprawa: miękka
ISBN: 83-89656-14-0

Recenzja
Doskonała pozycja opisująca pierwsze dziesięć dni na froncie wschodnim po inwazji Niemiec na ZSRR w dn. 22.06.1941. Sytuacja jest przedstawiona głównie z radzieckiego punktu widzenia, z różnych perspektyw: począwszy od najwyższych szczebli władzy (Stalin, Sztab Generalny itd.), poprzez dowódców okręgów wojskowych/frontów, armii, korpusów oraz dowódców niższego szczebla aż po dramaty zwykłych ludzi. Najobszerniej potraktowane są wyższe i najwyższe szczeble dowodzenia.

Książka ma wiele atutów: bazuje na świeżo ujawnionych (i jeszcze szeroko niespopularyzowanych) radzieckich źródłach, zachowuje niesamowity obiektywizm i trzeźwy osąd sytuacji (w miarę lektury zaczyna się traktować ją niemal jak wyrocznię), z dużą lekkością zajmuje się najtrudniejszymi zagadnieniami (np. plany ataku Stalina na Niemcy), no i jest napisana w bardzo wciągającym stylu. Jedyny niewielki minus to leciutki chaos (czy raczej brak systematycznego podejścia) wkradający się w drugiej połowie książki, gdy mamy do czynienia z ciągłymi przeskokami miejsc. Ale jest to minus w zasadzie do zignorowania, gdyż taka jest celowa formuła większej części książki (poza początkowymi partiami): przedstawienie migawek przy jednoczesnej próbie spięcia ich klamrą i budowie obrazu całości. Wprawdzie dzięki temu nie można nabyć pełnej, encyklopedycznej wiedzy (i tak to absolutnie niemożliwe przy takiej objętości książki), ale z drugiej strony uwypuklone są fakty najważniejsze czy najbardziej znamienne, a przede wszystkim czuć atmosferę tamtych dni, widać rzeczywisty, realny przebieg wydarzeń i procesy decyzyjne a nie tylko mamy przed oczami suche stwierdzenia typu „w rejonie miasta X armia A uderzyła na armię B”.

Polecam szczerze tę pozycję – obraz wydarzeń na najwyższym szczeblu po stronie radzieckiej jest najwyższej próby, a jednocześnie mimo nieco migawkowego ujęcia sytuacji na frontach (i niżej) można wyrobić sobie naprawdę niezły obraz sytuacji militarnej panującej na zachodzie ZSRR w ciągu 10 dni po ataku Niemiec na ZSRR. Perspektywę wzbogacają informacje dotyczące osobistych przeżyć i zachowań zwykłych żołnierzy i cywilów.

Książkę zawiera ponadto trochę zdjęć, kilka map (więcej nie jest niezbędne (o dziwo) – wynika to z przyjętej formuły), trochę przypisów, ogromną bibliografię i indeks nazwisk.

Autor: Jax

Opublikowano 11.10.2007 r.